Opracowano na podstawie pracy autorstwa Janusza Zakrzewskiego „Transfer technologii i zarządzanie innowacyjną technologią FuelCal® w kontekście Gospodarki w Obiegu Zamkniętym” 2024
Model
Model gospodarki w obiegu zamkniętym zakłada przekształcenie linearnego obiegu materiałów w zamknięty cykl ponownego wykorzystania. Charakterystycznym sposobem przedstawiania w literaturze idei gospodarki cyrkularnej oddającym jednocześnie istotę tego modelu jest cyrkularny schemat kołowy bardzo często występujący w różnych tematycznych opracowaniach zagadnienia. Zgodnie z tym opisem punkt końca przydatności danego produktu staje się punktem wspólnym z punktem początku nowego produktu czy też analogicznie wynikającej z tego usługi przy jednoczesnym zmaksymalizowaniu wartości dodanej materiałów i wyeliminowaniu z układu odpadu. Warto zaznaczyć, że jest to uproszczony schemat obrazujący ideę, zaś w rzeczywistości i w odniesieniu do konkretnych przypadków składa się z wielu pętli na różnych etapach z rożnym powiązaniem odpadowo-surowcowym. Znacznie trafniej ilustrującym i jednocześnie bardziej skomplikowanym jest wykres strumieniowy przepływów materiałowych Sankeya. W pewnym uproszczeniu można rzec, że w gospodarce obiegu zamkniętego kluczem jest wskazanie takich powiązań pomiędzy odpadem a surowcem, które umożliwią wytworzenie pomiędzy nimi zależności – pętli.1 Należy przy tym wskazać, że praktyka pokazuje, iż cykl GOZ dla wielu różnych surowców nie będzie zamknięty całkowicie, a w pewnych cyklach powstawanie odpadów będzie nieuniknione. Dzieje się tak ponieważ materiały zużywają się, czasem nie jest możliwe już ich ponowne wykorzystanie czy nieustanne poddawanie recyklingowi. Należy zaznaczyć, że model GOZ jest modelem idealnym.2
Korzyści
U podstaw idei gospodarki obiegu zamkniętego leżą obserwacje i wiedza na temat różnych procesów zachodzących w środowisku naturalnym, w tym także biologicznych, jak choćby fakt, że martwa materia organiczna staje się surowcem dla organizmów żywych. Przenosząc te obserwacje na działalność człowieka koncepcja GOZ jest projektem mającym na celu takie przekształcenie obecnego systemu produkcji, konsumpcji w taki sposób, aby w zasadzie doprowadzić do całkowitego wyeliminowania odpadu. W dążeniu tym uzasadnia się konieczność zerwania zależności pomiędzy wzrostem gospodarczym a wykorzystaniem zasobów naturalnych i tym samym ochronę zasobów Ziemi, a zatem koncepcja GOZ staje się także narzędziem do przeciwdziałania katastrofie klimatycznej, ponieważ jest odpowiedzialna za przemodelowanie istniejącego systemu gospodarczego odpowiadającego za osłabienie kondycji środowiska naturalnego w którym żyjemy. W gospodarce obiegu zamkniętego można spotkać się z pewnego rodzaju hierarchią postępowania z zasobami – mowa zarówno o surowcach jak i odpadach – określaną mianem trzy „R”: reduce, reuse, recycle ( z języka angielskiego odpowiednio: redukuj, ponownie używaj, poddawaj recyklingowi). Jedną z głównych korzyści jakie niesie GOZ jest dążenie do zredukowania liczby odpadów a także ilości wykorzystywanych surowców – w tym przypadku poprzez ich ponowne wykorzystanie, naprawę a w dalszych etapach poddawanie recyklingowi3 itp.
GOZ jako kluczowa strategia zrównoważonego rozwoju
Zagadnienie zrównoważonego rozwoju opiera się na zachowaniu równowagi pomiędzy planami rozwoju zarówno w sferze ekonomicznej jak i w sferze społecznej z uwzględnieniem występujących środowiskowych ograniczeń. Rezultatem do którego dąży ten obszar analiz jest osiągnięcie takiego poziomu ekorozwoju w którym to warunki życia a także wykorzystywanie w sposób ciągły, nieprzerwanie zasobów naturalnych są w stanie w zupełności spełnić i zaspokoić potrzeby społeczeństwa. Należy podkreślić, że rezultat ten powinien być osiągnięty bez naruszenia integralności, stabilności, bioróżnorodności naturalnych ekosystemów. Pojęcie „zrównoważonego rozwoju” należy rozumieć bardzo szeroko, definicja ta jest bardzo pojemna i mieści w swoich granicach wiele zagadnień takich jak systemowe podejście do wzrostu i gospodarczego rozwoju, zarządzania kapitałem społecznym, gospodarczym, produkcyjnym, ogólnie pojętą sferą gospodarczą, środowiskową, społeczną. Gospodarka obiegu zamkniętego (z j.ang. circular economy) wypełnia założenia zrównoważonego rozwoju
1 M.Smol, J. Kulczycka, A. Czaplicka-Kotas, D.Włóka, Zarządzanie i monitorowanie gospodarki odpadami komunalnymi w Polsce w kontekście realizacji gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ), [w:] „Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk”, Kraków 2019, nr 108, s. 165–184
2 European Commission, Circular economy action plan, [dostęp 23.05.2024] https://environment.ec.europa.eu/strategy/circular-economy-action-plan_en
3 Ustawa z dnia 14 kwietnia 2023 r. o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej oraz niektórych innych ustaw, Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej 2023, poz. 877, [dostęp 23.05.2024] https://www.dziennikustaw.gov.pl/DU/2023/877
Zobacz także
Dowiedz się więcej
Technologia FuelCal® 4.0 i mobilne linie kontenerowe odpowiedzią na potrzeby rynku!
W XXI wieku wszystko dzieje się szybciej Wsłuchujemy się w potrzeby naszych Klientów i dążymy do tego, by oferowane przez nas rozwiązania były najwyższej jakości pod każdym względem Stąd [...]
Czytaj więcej
Technologiczny skok oczyszczalni w Kole
Minęły ponad dwa miesiące od oficjalnego otwarcia zmodernizowanej oczyszczalni ścieków w Kole Częścią inwestycji był montaż linii FuelCal® do przetwarzania odpadów ściekowych na rynkowy [...]
Czytaj więcej
FuelCal® a GOZ
Technologia FuelCal® doskonale wpisuje się w problematykę Gospodarki o Obiegu Zamkniętym. Od zboża do zboża - zobacz jak to działa...
Czytaj więcej